Naar aanleiding van vele gesprekken in de 2e helft van 2016 met boeren en bestuurders in het Binnenveld is de pleitnota (volledige versie beschikbaar) ontstaan. De nota is besproken met boeren (LTO Veenendaal-Rhenen en de Agrarische Natuurvereniging Het Binnenveld), De gemeente Rhenen, Staatsbosbeheer Utrecht, IVN Veenendaal-Rhenen en Landschap Erfgoed Utrecht. Bovenstaande partijen ondersteunen de nota. O-gen, de partij die voor de gemeente Rhenen de ruilverkaveling in het gebied begeleidt en de ruilverkavelingscommissie zelf, zijn op de hoogte en denken met ons mee. Wij willen de provincie Utrecht ook graag interesseren voor het idee van een bufferzone, zoals verwoord in deze pleitnota. Het pleidooi gaat over de inrichting en het beheer van een zone met natuurinclusieve landbouw met weidevogelbeheer rond het nieuw in te richten natuurgebied van Staatsbosbeheer. Met het beheer bedoelen we duurzaam weidevogelbeheer.

Het Binnenveld is één van de rijkste vogelgebieden in de provincie Utrecht (bron Sovon) en is ook met name nog rijk aan akkervogels en weidevogels. Het Binnenveld voldoet aan de criteria voor zg. weidevogelkerngebied (zie weidevogelvisie provincie Utrecht en bijgaande tabel) maar wordt niet als zodanig aangemerkt. In 2016 is de Grutto (rode lijst) gekozen door het Nederlandse publiek tot nationale vogel. Met name in de Achterbergse Hooilanden broeden nog enkele tientallen Grutto’s.

Een bufferzone is een gebied van 150-200 ha grond rondom of aansluitend aan het nieuwe natuurgebied van SBB waar de provincie hoogwaardige natuurdoelen wil realiseren. De bufferzone omvat landbouwgronden die in gebruik worden genomen als zeg maar hooilanden van 1970/1980. Voor boeren zijn “erbij”, naast een mooie herverkavelde huiskavel/veldkavel. Boeren stemmen hier mee in (lijst van 9 boeren beschikbaar), mits voor het gemis aan inkomen (minder kVEM) vanwege een extensiever invulling, een andere inkomensbron aangesproken kan worden. Boeren geven aan dit als passende bedrijfsvoering in te kunnen vullen mits het product van deze natuur inclusieve landbouwgrond in beperkte mate beschikbaar is. Voor de extensieve invulling kunnen de criteria voor duurzaam weidevogelbeheer (Landschapsbeheer Nederland) worden gebruikt. Boeren kunnen vrijwillig daar in de door hun gekozen mate op in zetten. Collectief Utrecht Oost kan een rol spelen bij de uitvoering van weidevogelbeheer.

Met de bufferzone kan een voldoende grootte aan oppervlakte grond met duurzaam weidevogelbeheer worden gerealiseerd omdat er omliggend ook foerageergebied is. Aanvullend aan Gelderse zijde kunnen in het plan De Veenkampen ook “Beheermaatregelen en randvoorwaarden volgens het principe van ‘duurzaam weidevogelbeheer’’ worden ingezet met ondersteuning van middele uit het nieuwe Actieplan Akker- en Weidevogels Gelderland.

In dit plan staat op pg 65 dat van de Heuvelrug naar de Grift, de openheid toeneemt en er op de flank van de Heuvelrug veel kavelgrensbeplantingen zijn. Vanaf hogere delen van de flank bomenrijen en houtwallen die overgaan in houtsingels en knotbomen en uiteindelijk (open) graslanden zijn zonder kavelgrensbeplanting. Het streven is om deze differentiatie te versterken, aldus het natuurplan. Dit sluit aan bij de wens van Gemeente Rhenen die in het kader van de nieuwe natuurwet bij prov. Utrecht heeft aangeven die gebied aan te duiden als als "open landschap".

Het Binnenveld is een rijk weidevogelgebied dat dreigt te verarmen. Een stille lente zonder weidevogels zal het gevolg zijn. De bufferzone kan deze achteruitgang stoppen en de weidevogelstand ten goede komen. Het is nodig, niet alleen voor de weidevogels maar voor vele agrariërs, in- en omwonenden en recreanten.