Nieuwe Oogst Nu

Boeren en vrijwilligers gaan een belangrijke rol spelen in het beheer van de Binnenlandse hooilanden. Samen maakten ze ook het plan om deze natuur aan te leggen.
De deelnemers plaatsten maandag in Bennekom hun handtekening onder de samenwerkingsovereenkomst. De Binnenveldse hooilanden liggen tussen Wageningen en Veenendaal.

Provincie Gelderland riep als verantwoordelijke overheid voor natuur in 2013 groepen op samen nieuwe natuur te ontwikkelen. Stichting Mooi Wageningen en de Agrarische Natuurvereniging (ANV) meldden zich met elk een eigen voorstel voor het Binnenveld.

Nieuw in Nederland
'Dat lokale inwoners zich melden met plannen voor het inrichten van nieuwe natuur was nieuw in Nederland. We hebben hen gevraagd om samen met de boeren één plan te maken en we hebben ze daarbij ondersteund. Dat was ook nieuw, zegt gedeputeerde Jan Jacob van Dijk.

'Dat lokale inwoners zich melden met plannen voor het inrichten van nieuwe natuur was nieuw in Nederland'
'Zij hebben uiteindelijk samen met Staatsbosbeheer een plan gemaakt voor de inrichting in het Binnenveld. Een plan dat past binnen de provinciale doelen in het Binnenveld.'

Partijen
De partijen die die natuur realiseren zijn de Coöperatie Binnenveldse Hooilanden, Stichting Mooi Binnenveld (ontstaan uit Mooi Wageningen), Staatsbosbeheer, de provincie Gelderland, Waterschap Vallei en Veluwe, de gemeente Ede en de gemeente Wageningen.

Het 286 hectare grote gebied is onderdeel van het Gelders Natuurnetwerk. De kansen voor nieuwe natuur zijn groot vanwege de ligging in het laagste deel van de Gelderse Vallei en de vele kwel die het gebied rijk is.

Waterafvoer
Lokale agrariërs verenigden zich in de Coöperatie Binnenveldse Hooilanden en beheren straks een deel van de nieuwe natuur. Op die manier verbreden we onze bedrijfsvoering en passen we die zo goed mogelijk in de nieuwe situatie,' zegt voorzitter van de coöperatie, Reijer Jochemsen.

Er gaat ingericht en beheerd worden om blauwgraslanden, trilveen en dotterbloem hooilanden terug te laten keren. De nieuwe natuur heeft op de omliggende agrarische percelen nauwelijks effect. De afvoer van water uit het achterland van agrariërs verslechtert niet. Ook de waterbergingsfunctie van het gebied blijft zoals die is. Door een deel van de historische loop van de Kromme Eem, de Eemwal en veenstroompjes te herstellen, wint het gebied cultuurhistorisch aan waarde. De plus voor recreanten zit in nieuwe wandel- en fietspaden, een vlonder, trekpont, vogelkijkscherm en parkeer- en picknickplekken.

Planning
De eerste schop gaat in september 2018 in de grond. Daaraan vooraf gaat het ontwerp van de inrichting, aanvraag en behandeling van vergunningen en de aanbestedingsprocedure

Gedeputeerde Staten van Gelderland willen ruim een miljoen euro uittrekken voor het Actieplan Akker- en Weidevogels Gelderland. Het gaat om een plan van LTO Noord, de Gelderse Natuur en Milieufederatie (GNMF), Stichting Landschapsbeheer Gelderland en de drie Gelderse natuurcollectieven. De organisaties hadden in hun actieplan om meer geld gevraagd, onder andere voor een akker- en weidevogeldag. Maar de provincie wil dat ze het beschikbare geld vooral gebruiken voor beheer en uitvoering.

Beheer en inrichting

De uitvoering wordt neergelegd bij de agrarische collectieven en de organisatiekosten mogen niet hoger zijn dan 20 procent. Ook wil de provincie dat de collectieven direct beginnen met beheer en inrichting. In hun actieplan stellen de organisaties voor dat ze eerst aan de slag gaan met een tiental pilots. Dat is helemaal niet nodig, vindt de provincie. Op verschillende plaatsen in ons land is al voldoende ervaring opgedaan met dit soort maatregelen en de doelmatigheid en effectiviteit zijn gebleken.

Actieplan

Ondanks de iets andere uitvoering is Jan Willem Lagerweij, voorzitter van de drie collectieven, blij met de snelle reactie van Gedeputeerde Staten op het actieplan. 'We kunnen nu waarschijnlijk al in het komende beheersjaar aan de slag met met de maatregelen.'

Gedeputeerde Staten van Gelderland willen akker- en weidevogels meer beschermen en behouden. Zij maken daarvoor, in aanvulling op het bestaande Agrarisch Natuurbeheer, met ingang van 2017 een aantal extra maatregelen mogelijk. Zoals de aanleg van rust-, schuil- en voedselplekken voor bijvoorbeeld de patrijs en kievit en ook de grutto. Ook gaat de provincie inrichtingsmaatregelen financieren, zoals het natter maken van grasland met plassen en drasrijke delen waar weidevogels veiligheid én voedsel vinden. Tenslotte komen er bij de volgende herziening van het Natuurbeheerplan in 2017 speciale beheermaatregelen voor de kievit.
Jan Jacob van Dijk, gedeputeerde voor natuur: 'We willen er voor zorgen dat met name akkervogels, die van oudsher hier voorkomen, in specifieke gebieden tijdens de broedperiode meer ruimte krijgen om te rusten, te schuilen en te eten. In aanvulling op het bestaande budget stellen we de komende jaren 1 miljoen euro extra beschikbaar, zodat agrariërs al in 2017 hiermee aan de slag kunnen.'

Actieplan

De voorstellen komen uit het Actieplan Akker- en Weidevogels Gelderland, dat is opgesteld door de Gelderse Natuur en Milieufederatie, Stichting Landschapsbeheer Gelderland en LTO in samenwerking met de 3 agrarische collectieven. Dit plan is eind oktober 2016 aangeboden aan GS en komt voort uit een motie van Provinciale Staten van november 2015. Daarin vragen zij aan GS om met partijen die een rol spelen bij het akker- en weidevogelbeheer in gesprek te gaan om tot extra maatregelen te komen ter bescherming en instandhouding van akker- en weidevogels in Gelderland.